India-China dispute: The border row explained in 400 words
भारत आणि चीनमधील संबंध बिघडत चालले आहेत. हिमालयीन प्रदेशात दोन जागतिक महासत्ता त्यांच्या विवादित सीमेवर एकमेकांच्या विरोधात आहेत.
तुम्हाला 400 शब्दांमध्ये काय माहित असणे आवश्यक आहे ते येथे आहे.
तणावाचे कारण काय आहे ?
याचे मूळ कारण एक अस्पष्ट, 3,440 किमी (2,100-मैल) लांब विवादित सीमा आहे.
सीमारेषेवरील नद्या, तलाव आणि स्नोकॅप्सचा अर्थ आहे की रेषा बदलू शकते, अनेक ठिकाणी सैनिकांना समोरासमोर आणू शकते आणि टकराव सुरू होतो.
प्रत्यक्ष नियंत्रण रेषा म्हणूनही ओळखल्या जाणाऱ्या सीमेवर पायाभूत सुविधा निर्माण करण्यासाठी दोन्ही राष्ट्रे स्पर्धा करत आहेत . उच्च-उंचीच्या हवाई तळावर जाण्यासाठी भारताच्या नवीन रस्त्याचे बांधकाम हे 2020 मध्ये चिनी सैन्यासह प्राणघातक चकमकीचे मुख्य ट्रिगर म्हणून पाहिले जाते .
परिस्थिती किती वाईट आहे?
लष्करी पातळीवर चर्चा होऊनही तणाव कायम आहे. डिसेंबर 2022 मध्ये एका वर्षाहून अधिक कालावधीत प्रथमच सैन्यात चकमक झाली .
भारताच्या पूर्वेकडील अरुणाचल प्रदेश राज्यातील तवांग सेक्टरजवळ हे घडले. काही जवानांना किरकोळ दुखापत झाली.
जून 2020 मध्ये मोठ्या चकमकीनंतर डी-एस्केलेशनचे काम सुरू झाले आहे. गलवान व्हॅलीची लढाई – बंदुकांनी नव्हे तर लाठ्या-काठ्यांनी लढली गेली – 1975 नंतर दोन्ही बाजूंमधील पहिला जीवघेणा सामना होता.
किमान 20 भारतीय आणि चार चिनी सैनिकांचा मृत्यू झाला.
जानेवारी 2021 मध्ये झालेल्या दुसर्‍या आमने-सामने दोन्ही बाजूंचे सैन्य जखमी झाले . हे भारताच्या सिक्कीम राज्याजवळ, भूतान आणि नेपाळ दरम्यान घडले.
सप्टेंबर २०२१ मध्ये चीनने भारतावर आपल्या सैन्यावर गोळीबार केल्याचा आरोप केला होता . चीनने हवेत गोळीबार केल्याचा आरोप भारताने केला आहे.
जर खरे असेल तर, 45 वर्षांत सीमेवर गोळीबार होण्याची ही पहिलीच वेळ असेल. 1996 च्या करारानुसार सीमेजवळ बंदुका आणि स्फोटके वापरण्यास मनाई होती.
त्याच महिन्यात, दोन्ही देशांनी वादग्रस्त पश्चिम हिमालयीन सीमा क्षेत्रापासून मुक्त होण्याचे मान्य केले.
यापेक्षा मोठे चित्र काय आहे?
1962 मध्ये भारताचा लाजिरवाणा पराभव झाला तेव्हा दोन्ही देशांनी फक्त एकच युद्ध केले होते.
परंतु वाढत्या तणावामध्ये वाढ होण्याचा धोका असतो – आणि दोन्ही बाजूंनी अणुशक्ती प्रस्थापित केल्यामुळे ते विनाशकारी असू शकते. चीन हा भारताचा सर्वात मोठा व्यापारी भागीदार असल्याने आर्थिक परिणाम देखील होईल.
भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि चीनचे राष्ट्राध्यक्ष शी जिनपिंग यांच्यातील संबंध ताणले गेलेल्या वाढत्या राजकीय तणावामुळे लष्करी अडथळे दिसून येतात.
निरीक्षकांचे म्हणणे आहे की चर्चा हाच पुढे जाण्याचा एकमेव मार्ग आहे कारण दोन्ही देशांना खूप काही गमावायचे आहे.
What is the dispute between India and China?
…
Sino-Indian border dispute.
Date-20 October 1962 – present (60 years, 6 months and 4 days)
Location-Line of Actual Control
Status-ongoing
