1 USD to INR from 1947 to 2020
Today, if we convert 1 USD to INR the Indian currency’s value is lower than USD. INR’s value ranges from around 64 – 71 to 1 USD. Many travelers traveling abroad exchange INR for USD and then later get it converted to local currencies to get a better rate. This practice is frequent among travelers visiting South East Asia and the Middle East.
US Dollar is considered one of the most valuable currencies in the world. Its status is at a level where most of the international trade and exchange is valued using this currency. Dollar’s value has been always higher than most currencies. Some of the denominations higher than the USD are Kuwaiti Dinar, Bahrain Dinar, British Pound, and Euro.
आज, जर आपण 1 USD ला INR मध्ये रूपांतरित केले तर भारतीय चलनाचे मूल्य USD पेक्षा कमी आहे. INR चे मूल्य सुमारे 64 – 71 ते 1 USD पर्यंत असते. परदेशात प्रवास करणारे बरेच प्रवासी INR ते USD ची देवाणघेवाण करतात आणि नंतर चांगले दर मिळविण्यासाठी ते स्थानिक चलनात रूपांतरित करतात. दक्षिण पूर्व आशिया आणि मध्य पूर्वेला भेट देणाऱ्या प्रवाशांमध्ये ही प्रथा वारंवार आढळते.
यूएस डॉलर हे जगातील सर्वात मौल्यवान चलनांपैकी एक मानले जाते. त्याची स्थिती अशा स्तरावर आहे जिथे बहुतेक आंतरराष्ट्रीय व्यापार आणि विनिमय या चलनाचा वापर करून मूल्यवान केले जाते. डॉलरचे मूल्य बहुतेक चलनांपेक्षा नेहमीच जास्त राहिले आहे. USD पेक्षा जास्त असलेले काही मूल्य म्हणजे कुवैती दिनार , बहरीन दिनार, ब्रिटिश पाउंड आणि युरो.
1947 ते 2020 पर्यंत 1 USD ते INR दर
| वर्ष | विनिमय दर (INR प्रति USD) |
| 1947 | ३.३० |
| 1949 | ४.७६ |
| 1966 | ७.५० |
| 1975 | ८.३९ |
| 1980 | ७.८६ |
| 1985 | १२.३८ |
| १९९० | १७.०१ |
| 1995 | ३२.४२७ |
| 2000 | ४३.५० |
| 2005 (जानेवारी) | ४३.४७ |
| 2006 (जानेवारी) | ४५.१९ |
| 2007 (जानेवारी) | ३९.४२ |
| 2008 (ऑक्टो.) | ४८.८८ |
| 2009 (ऑक्टो.) | ४६.३७ |
| 2010 (22 जाने) | ४६.२१ |
| 2011 (एप्रिल) | ४४.१७ |
| 2011 (21 सप्टें) | ४८.२४ |
| 2011 (17 नोव्हेंबर) | ५५.३९५० |
| 2012 (22 जून) | ५७.१५ |
| 2013 (15 मे) | ५४.७३ |
| २०१३ (१२ सप्टें) | ६२.९२ |
| 2014 (15 मे) | ५९.४४ |
| 2014 (12 सप्टें) | ६०.९५ |
| 2015 (15 एप्रिल) | ६२.३० |
| 2015 (15 मे) | ६४.२२ |
| 2015 (19 सप्टेंबर) | ६५.८७ |
| 2015 (30 नोव्हेंबर) | ६६.७९ |
| 2016 (20 जाने) | ६८.०१ |
| 2016 (25 जाने) | ६७.६३ |
| 2016 (25 फेब्रुवारी) | ६८.८२ |
| 2016 (14 एप्रिल) | ६६.५६ |
| 2016 (22 सप्टें) | ६७.०२ |
| 2016 (24 नोव्हें.) | ६७.६३ |
| 2017 (28 मार्च) | ६५.०४ |
| 2017 (28 एप्रिल) | ६४.२७ |
| 2017 (15 मे) | ६४.०५ |
| 2017 (14 ऑगस्ट) | ६४.१३ |
| 2017 (24 ऑक्टो) | ६४.९४ |
| 2018 (9 मे) | ६४.८० |
| 2018 (ऑक्टो.) | ७४.०० |
| 2019 (ऑक्टोबर) | 70.85 |
| २०२० (जानेवारी) | 70.96 |
| २०२० (डिसेंबर) | ७३.७८ |
येथे, एक चार्ट तुम्हाला 1 USD ते INR चे बदलते मूल्य दर्शवेल . तुम्ही 1947 मध्ये 1 USD ते INR च्या दरातील बदलाचे विश्लेषण सुरू करू शकता आणि येत्या काही वर्षांत विनिमय दर कसा वाढत गेला ते पाहू शकता. हे तुम्हाला INR चा आतापर्यंतचा प्रवास कसा आहे आणि डिसेंबर 2020 च्या शेवटी यूएस डॉलर कुठे उभा आहे याची कल्पना देईल.
1947 दरम्यान 1 USD ते INR मूल्य
आज, INR चे मूल्य USD पेक्षा कमी आहे, परंतु पूर्वी असे नव्हते. 1947 मध्ये भारत स्वतंत्र झाला तेव्हा परिस्थिती खूप वेगळी होती. असे मानले जाते की 1 INR हे 1 USD च्या बरोबरीचे होते.
1947 मध्ये 1 डॉलर रुपयाचे मूल्य कसे चांगले होते याबद्दल अनेक तर्क आहेत . तथापि, सर्वात सामान्य गोष्ट अशी आहे की कोणतीही मेट्रिक प्रणाली नव्हती म्हणून सर्व चलनांचे मूल्य समान होते.
दुसरा युक्तिवाद असा आहे की 1947 पूर्वी भारत हे ब्रिटीश शासित राज्य होते, त्यामुळे INR चे मूल्य जास्त होते कारण पौंडचे मूल्य जास्त होते. येथे असे मानले जाते की 1947 मध्ये 1 पौंड हे 13.37 रुपयांचे होते आणि म्हणूनच 1947 मध्ये USD चे मूल्य INR 4.16 असावे.
डॉलर विरुद्ध रुपया इतिहास
1944 मध्ये जेव्हा ब्रिटन वुड्स करार झाला तेव्हापासून इतिहासाची सुरुवात होते. या कराराने जगातील प्रत्येक चलनाचे मूल्य निश्चित केले. भारताला स्वातंत्र्य मिळाले त्या काळात प्रत्येकजण त्याच्याशी हळूहळू जुळवून घेत होता.
1947 मध्ये स्वातंत्र्य मिळाल्यापासून, INR चे मूल्य सातत्याने खाली जात आहे. आधुनिक मेट्रिक प्रणालीनुसार, 1913 मध्ये INR ते USD चे मूल्य 0.09 असावे आणि जर आपण 1 USD = 1 INR तर्क ठेवला तर ते मूल्य 1948 मध्ये 3.31 आणि 1949 मध्ये 3.67 झाले, 1970 पर्यंत, INR 7.50 ते 1 USD.
भारतीय चलन ते यूएस डॉलरचे सतत बदलणारे दर
अधिकृत नोंदींमध्ये, 1 INR कधीही 1 USD च्या बरोबरीचे नव्हते. भारताला स्वातंत्र्य मिळाल्यावर आंतरराष्ट्रीय मेट्रिक प्रणाली स्वीकारावी लागली आणि त्याच क्षणी रुपयाचे मूल्य बदलले.
भारतीय रुपया (INR) च्या सद्यस्थितीत भूमिका बजावणारे प्रमुख घटक
स्वातंत्र्याच्या काळापासून, भारतीय रुपया अनेक परिस्थितीतून गेला आहे ज्यामुळे त्याचे मूल्य कमी होत गेले. अनेक आर्थिक संकटे, खाजगीकरण, अवमूल्यन आणि जागतिक बँकेच्या कर्जांनी 1 USD ते INR चे मूल्य पुन्हा पुन्हा ठरवण्यात भूमिका बजावली.
2008 च्या मोठ्या मंदीच्या काळात गेल्या दहा वर्षांत यूएस फेडरल फंडाचे दर 0.25 टक्के इतके सपाट आहेत. हे INR ते एक USD च्या वर्तमान मूल्यामध्ये देखील भूमिका बजावते .
हे घडण्यासाठी काही प्रमुख घटक खाली सूचीबद्ध आहेत
दशांशीकरण
1957 मध्ये दशांशीकरण झाले. या टप्प्यात, भारतीय रुपया 100 नये पैसे ( नवीन पैशासाठी हिंदी/उर्दू ) मध्ये विभागला गेला. नाय हा उपसर्ग काढून टाकला पण मूल्य चालू ठेवले. हे पाऊल महत्त्वाचे मानले गेले कारण दशांशीकरणाने चलन प्रणाली आणि अर्थव्यवस्थेत आधुनिकीकरण आणि क्रांतिकारक बदलामध्ये नेहमीच भूमिका बजावली. खालच्या संप्रदायांना भारतीय चलनाचा एक भाग बनवून, प्रत्येक भारतीय नागरिकाला पैसा उपलब्ध करून दिला गेला पण त्यामुळे INR चे मूल्यही वाढले.
1966 आर्थिक संकट
या काळात भारत अजूनही विकसनशील अर्थव्यवस्था होता. अशा परिस्थितीत भारत निर्यातीपेक्षा जास्त आयात करेल अशी अपेक्षा आहे. सकारात्मक व्यापार संतुलन राखण्याचे अनेक प्रयत्न झाले पण शेवटी ते अयशस्वी झाले. 1950 च्या दशकापासून भारताची देयकांची तूट कायम होती. 1966 चे अवमूल्यन हे सरकारसमोर आलेल्या पहिल्या मोठ्या आर्थिक संकटाचा परिणाम होता.
या काळात भारताला चीन आणि पाकिस्तानविरुद्ध दोन मोठ्या युद्धांचा सामना करावा लागला. पंडित जवाहरलाल नेहरू यांच्यानंतर भारताच्या नेतृत्वात अनेक बदल झाले. हे आणखी एक घटक होते ज्यामुळे 57 टक्के अवमूल्यन झाले आणि रुपयाचे मूल्य रु 7.5/$ वर नेले.
INR चे मूल्य USD वर आणण्यात याने मोठी भूमिका बजावली. महागाईमुळे भारतीय किंमती उच्च पातळीवर वाढल्या आणि विनिमय दर फक्त उच्च झाला. (हे देखील वाचा: 8 देश जेथे रुपया राजा आहे )
1991 आर्थिक संकट
1991 हे भारतातील आर्थिक सुधारणांचे वर्ष मानले जाते. 1991 मध्ये भारतीय अर्थशास्त्रज्ञांना उदारीकरणाचे मूल्य कळले. ही सुधारणा 1970 च्या दशकात सुरू झालेल्या प्रयत्नांचा एक भाग होती जेव्हा भारताने त्याच्या औद्योगिकीकरण योजनेचा भाग म्हणून आयात केलेल्या भांडवली वस्तूंवरील निर्बंध शिथिल केले.
हे आर्थिक संकट सरकारला पेमेंट बॅलन्सची समस्या असल्यामुळे घडले. सततच्या विलंबाने ते डिफॉल्ट होण्याच्या मार्गावर आले. रुपयाचे मूल्य रु. 25/$ पर्यंत खाली आले.
अर्थव्यवस्थेच्या उदारीकरणानंतर, भारतीय रुपया 35/$ पर्यंत खाली गेला. या समस्येचे आणखी एक कारण म्हणजे खुल्या बाजाराने आपल्या एक्सचेंजवर नियंत्रण ठेवले होते.
2013 मध्ये घसारा
22 मे 2013 रोजी INR 55.48/$ होते आणि पंधरा दिवसात ते 57.07/$ वर घसरले. या बदलामागील कारण म्हणजे डॉलरच्या मागणीत झालेली वाढ आणि FII ने कर्ज बाजारातून बाहेर काढले आणि त्यामुळे रुपयाचे मूल्य घसरले.
2016 नोटाबंदी
2016 मध्ये, वर्तमान भारत सरकारने जुन्या नोटा काढून टाकण्यासाठी आणि नवीन बिलांसह बदलण्यासाठी एक पाऊल उचलले. या पायरीबद्दल बरेच काही सांगितले आणि केले गेले परंतु पुढील वर्षांमध्ये INR 67 ते 71 च्या श्रेणीत आणण्यात त्याची भूमिका होती.
निष्कर्ष
INR ते USD चे मूल्य बर्‍याच गोष्टी ठरवते. भारत हा आर्थिकदृष्ट्या मागासलेला देश होता आणि आयातीचे दर वाढवतो हे यातून दिसून येते. त्याच वेळी, परदेशात जाणाऱ्या प्रवाशांना जेव्हा ते INR ला USD मध्ये रूपांतरित करतात तेव्हा त्यांना कमी मिळते.
आंतरराष्ट्रीय विनिमय दर INR च्या बदल्यात कमी पैसे देतो आणि कारण भारतीय प्रवासी परदेशात USD घेऊन जाण्यास प्राधान्य देतात. (हे देखील वाचा: तुमचे परकीय चलन मिळवण्यापूर्वी 10 गोष्टी तपासल्या पाहिजेत )
